علائم عمومی زبان پریشی
– علائم عمومی آفازی شامل موارد زیر است:
۱- اختلالات روانی گفتار (Speech Fluency disorders)
گفتار روان (Fluent Speech) : تولید بی تلاش عبارات و جملات طولانی با تلفظ خوب و گرامر نرمال . سرعت گفتار به سرعت عادی نزدیک است و آهنگ طبیعی دارد
گفتار ناروان (Nonfluent speech) : تولید گفتاری اندک که کند است و با تلاش زیادی همراه است و تلفظ مناسبی نیز ندارد
نکته : آفازی های روان شامل : ورنیکه – ترانس کورتیکال حسی – انتقالی- آنومی
نکته : آفازی های ناروان شامل : بروکا – گلوبال – ترانس کورتیکال آمیخته – ترانس کورتیکال حرکتی
۲- پارافازی (Paraphasia) :
- جانشین کردن غیر ارادی صدا یا کلمه
- انواع پارافازی :
- پارافازی کلامی (Verbal) : تغییردرکل کلمه ایجاد می شود و خود شامل دو نوع است:
- پارافازی معنایی (semantic) : کلمه جانشین شده از نظر معنایی مشابه هدف است مانند : دختر به جای پسر
- پارافازی تصادفی ( random) : کلمه جانشین شده از نظر معنایی مشابه هدف نیست مانند : درخت به جای کمد
- پارافازی واژه پردازی ( Neologisttic) : استفاده از کلمات بی معنی و ابداعی مانند : کالو
- پارافازی آوایی یا لفظی ( Phonetic or literal) : جانشینی یک صدا به جای صدای دیگر مانند : میز = تیز یا اضافه کردن یک صدا مانند : میز= مینز
- پارافازی کلامی (Verbal) : تغییردرکل کلمه ایجاد می شود و خود شامل دو نوع است:
نکته : پارافازی معمولا در گفتار کلیشه ای و اتوماتیک وجود ندارند و عامل متمایز کننده انواع آفازی نیست .
۳- درک شنیداری (َAuditory comprehension):
آسیب درک شنیداری در آفازی های روانی مثل انتقالی وآنومی خفیف تا متوسط و در ورنیکه و ترانس کورتیکال حسی متوسط تا شدید است
آسیب درک شنیداری در آفازی های ناروانی مثل بروکا وترانس کورتیکال حرکتی ،خفیف تا متوسط و در گلوبال و ترانس کورتیکال آمیخته، متوسط تا شدید می باشد
۴- تکرار (Repetition) :
توانایی تکرار یا بازگویی ترکیبات، کلمات یا عبارات شنیده شده
آسیب در توانایی تکرار در آفازی انتقالی یک علامت غالب است
توانایی تکرار در آفازی های بروکا – گلوبال – ورنیکه – انتقالی ، به درجات متوسط تا شدید آسیب دیده است
توانایی تکرار در آفازی های ترانس کورتیکال حرکتی – ترانس کورتیکال حسی – ترانس کورتیکال آمیخته ( انزوا) و آنومی ، از بدون آسیب تا آسیب اندک متغیر است
۵- مشکلات نامیدن (Naming Problems):
علامت آنومیا یا دیسنومیا ( اختلال نامیدن در مواجهه و نامیدن آزاد ) درهمه بیماران به درجات مختلف وجود دارد
زمانی یک آفازی، نام آفازی آنومی می گیرد که علامت اصلی آن مشکلات شدید و پایدار در واژه یابی باشد
۶- خواندن و نوشتن (Reading and writing):
در تمام بیماران به درجاتی مشکلات خواندن و نوشتن وجود دارد
مشکلات خواندن از جمله : عدم تشخیص کلمات نوشته شده – تقلا برای خواندن – خواندن کلمه کلمه متن– خواندن با خطاهای زیاد – عدم درک مطلب خوانده شده
مشکلات نوشتن از جمله : نوشتن حروف و کلمات ضعیف – معکوس کردن حروف – جانشین کردن آن ها – اشکال بیشتر در کلمات کم بسامد – نوشتن کلمات بی معنا و مفهوم
سایر نکات :
- حرکات چهره ای در آفازی گلوبال به اندازه سایرکیفیت ها آسیب دیده است
- عملکرد باقی مانده زبان : حتی گلوبال عملکرد باقیمانده دارند – گفتار با معنی را از بی معنی و جملات دستوری را از غیر دستوری تشخیص می دهند – از روش های دیگر ارتباط می توانند استفاده کنند .
- آسیب در دوزبانه ها : نوع آسیب نسبتا مشابه در هر دو زبان، اما با درجه شدت متفاوت و بهبودی بیشتر با زبان مادری و زبانی است که بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد .
منبع
Anna Basso. Aphasia and Its Therapy