معاینه ی ویدئوفلوروسکوپیک بلع (VideoFruoroscopic Swallow Study) یکی از رایجترین ابزارهای ارزیابی بکار گرفته شده برای تعیین ماهیت و میزان اختلال بلع دهانی حلقی است. مطالعاتی که از فلوروسکوپی با فرمت ویدئویی یا دیجیتال استفاده می کنند امکان تحلیل دقیقفرایند بلع دهانی حلقی را می دهند. این روش اتیولوژی اختلال بلع را تشخیص نمی دهد، بلکه جزئیات بدعملکردی بلع دهانی حلقی را تعیین کرده و در خصوص تصمیم گیری در رابطه با رویکردهای درمانی کمک کننده است.
– موارد کاربرد
برای شناسایی آناتومی و فیزیولوژی طبیعی و غیر طبیعی بلع.
برای ارزیابی یکپارچگی مراقبت از راه هوایی قبل، حین و پس از بلع.
برای ارزیابی اثر وضعیت ها، مانورها و تغیرات لقمه و افزایش حس در اصلاح سلامت و اثر بخشی بلع.
برای ارئه توصیه هایی در رابطه با ارائه مطلوب تغذیه و هیدراسیون (به طور مثال دهانی در مقابل غیر دهانی)
برای ارائه تکنیکهای درمانی مناسب برای اختلالات دهانی، حلقی و یا حنجره ای.
برای گرفتن اطلاعات به منظور همکاری و آموزش دیگر اعضاء تیم، منابع ارجاع، مراقبین، و بیماران در خصوص توصیه برای سلامت و اثر بخشی بلع مطللوب.
– موارد عدم کاربرد
بیماران بی ثبات، لتارژیک، غیر هوشیار، بی تاب و مواردی که همکاری ندارند.
در مواردی که اطلاعات گرفته شده از معاینه غیر محتمل است وضعیت درمانی را تغییر دهد از قبیل بیماریهای مزمن یا موارد پایان زندگی.
بیمار نمی تواند به طور مناسب در وضعیت قرار بگیرد.
اندازه بیمار به گونه ای است که مانع از تصویر برداری مناسب می شود یا از محدوده وسیله فراتر می رود.
حساسیت به باریم اگرچه بسیار نادر است
– محدودیتها
محدودیتهای زمانی به علت مواجهه با پرتو
از آنجا که روش نمونه ای از عملکرد بلع است، کاملاًَ بازنمایی کننده عملکرد وعده غذایی نیست.
موارد تباین از قبیل باریوم چسبندگی را افزایش داده و ترکیب غذای مایع و جامد را تغییر می دهد و غذاهای طبیعی نیستند. این می تواند منجر به ناهماهنگی بین نتایج VFSS و وعده های واقعی شود.
توانایی محدود برای ارزیابی تأثیر خستگی بر بلع، مگر آنکه به طور تخصصی ارزیابی شود.
باریوم یک لقمه غذای غیر طبیعی است که پتانسیل عدم پذیرش را دارد.
– پروتکول VFSS
ابتدا اندیکاسیونهای اجرای روش مرور می شود. زمانی که تصمیم گرفته شد که روش اجرا شود، اطلاعات لازم به بیمار و خانواده وی در خصوص روش VFSS ، سلامت و علت معاینه توضیح داده می شود. آنها تشویق می شوند تا سئوال بپرسند و به دنبال شفافیت بیشتر باشند.
مرحله بعد بررسی روش مناسب برای انتقال به بخش رادیولوژی و تعیین بهترین وضعیت بیمار برای معاینه می باشد.
صندلی تصویر برداری ویدئویی به طور اولیه استفاده می شود. ولی، برخی مواقع اگر برای بیمار ضرری نداشته باشد و قابل پذیرش باشد معاینه بیمار در وضعیت ایستاده به صورت سریع تر انجام می شود.
وضعیت ایستاده در برخی شرایط پزشکی برای بیمار منع می شود. از قبیل فشار خون پایین، سکته حاد، آسیب طناب نخاعی یا دیگر محدودیتهای اسکلتی.
بیمار همچنین می تواند به صورت دراز کشیده از پهلو یا در وضعیتی که بازنمایی کننده وضعیت خوردن است قرار بگیرد.
هر زمان که ممکن باشد بیمار به صورت قائم می نشیند. همه معاینه ها با بیمار در نمای جانبی شروع می شود جایی که آسپیراسیون به بهترین شکل کشف می شود و با ارزیابی نمای قدامی-خلفی به منظور ارزیابی قرینگی بلع و عملکرد تار صوتی تمام می شود.
با استفاده از ویدئو فلوروسکوپی می توان، ساختارهای آناتومیکی و شاخص ها را در حالت استراحت و بدون استفاده از تباین مشاهده نمود.
یک ماده رادیو اکتیو (معمولاً باریوم) با مایعات و غذاها با غلظت های متفاوت و مقادیر کم تا زیاد و چسبندگی های رقیق تا غلیظ مخلوط می شود.
یک پروتکول معمول از مایعات رقیق، غلیظ (نکتار)، پوره، مواد جامد (کیک با آرد گندم، کلوچه) استفاده می نماید.
معاینه مری در صلاحیت رادیولوژیست قرار دارد.
سه دقیقه زمان یا کمتر مورد هدف است و مطالعات اغلب در ۹۰ تا ۱۲۰ ثانیه به اتمام می رسند.
به منظور حفظ سلامت مراجع مواجهه با پرتو باید تاحد امکان محدود باشد.
تصاویر رادیوگرافیک حین اجرای روش بر روی صفحه نمایشگر مشاهده می شود. برخی از تصاویر ساکن گرفته می شود و تصاویر به صورت همزمان بر روی نوار ویدئویی یا به صورت دیجیتالی به منظور تحلیل جزئی تر ضبط می شوند
منبع
(American Speech-Language-Hearing Association. Clinical indicators for instrumental assessment of dysphagia (guidelines)