درمان آفازی گلوبال
نکته : نقطه اصلی درمان روی ارتباط است نه زبان کلامی
– درمان های محیطی
- بیان ساده داشته باشید : استفاده از جملات کوتاه با کلمات ساده و آشنا- دارای سرعت آهسته و حالت طبیعی –
- دادن زمان مناسب برای پردازش و صبور بودن
- راهنمایی کردن : استفاده از حرکات بیانگر چهره ای – اشاره ها
- حدس زدن پاسخ های بیمار
- فهم گفته ها و رفتارهای بیمار با بیان جمله هایی از حدس خود و اطمینان دادن به بیمار
- صحبت کردن به صورت واضح و صریح با بیمار
- کاهش متغیر های اضافی مانند سرو صدا
- احترام گذاشتن به بیمار
– درک شنیداری :
- جورکردن تصاویر( matching pictures)
- استخراج پاسخ های مناسب ( بله –خیر) (eliciting appropriate responses)
- بازی کردن با کارت ( playing cards )
– بیان کلامی :
- ارتباط دادن معانی با حرکات گفتاری ( associating meaning with speech movement)
- برانگیختن مکالمه ( (conversational promting
- کنترل ارادی گفته های غیر ارادی ( voluntary control of involuntary utterances)
– برنامه های جسچرال :
- درمان فعالیت های بینایی ( Visual Action Therapy (
- پانتومیم ( pantomime)
- استفاده از سیستم علائم دستی (Limited Manual Sign Systems)
– برنامه های جسچرال کمکی :
- تخته های ارتباطی Communication Boards))
- نقاشی کردن (Drowing)
- استفاده از وسایل ارتباطی بینایی کامپیوتری ( Computer – Aided Visual Communication)
– برقراری ارتباط از طریق ایماء و اشاره ( حرکات بیانگر ) :
- ارزیابی توانایی بیماردر استفاده از ایما و اشاره به سه صورت زیر :
- غیر رسمی در گفتار محاوره ای
- رسمی از طریق تحریکات مصور یا شنیداری
- به طور تقلیدی
– آموزش استفاده از اشاره :
- درمانگر اشاره را به کار می برد و به طور همزمان کلمه مورد نظر را بیان می کند .
- درمانگر کلمه را بیان می کند و سپس درمانگر و بیمار به طور همزمان اشاره را به کار می برند .
- بیماراشاره را تقلید می کند.
- بیماراشاره را پس از لحظاتی تاخیر تقلید می کند.
- بیماردرپاسخ به تحریک شنیداری ، اشاره را به کار می برد.
- بیماردرپاسخ به تحریک شنیداری ، اشاره را پس از لحظاتی تاخیر به کار می برد.
- بیماردرپاسخ به تحریک نوشتاری ، اشاره مورد نظررا به کار می برد.
- بیماردرپاسخ به تحریک نوشتاری ، اشاره را پس از لحظاتی تاخیر به کار می برد.
- بیماردرپاسخ به اشاره وتحریک شنیداری کلمه مورد نظر را می نویسد.
- بیمار در جواب پرسش مناسبی که ازاو پرسیده می شود ، اشاره مورد نظر را به کار می برد.
– آموزش اشاره کردن به اشیاء یا تصاویر :
- از بیمار بخواهیم به شی یا تصویر اشاره کند .
- اگر نتوانست درمانگر اشاره کرده و بیمار تقلید می کند تا کاملا پاسخ تثبیت شده ای بدهد.
- اضافه کردن موارد تا بتواند اشیاء اتاق را با اشاره کردن نشان دهد
- در مورد رنگ : از بیمار بخواهید اشیائی که رنگ مشابه دارند را در اتاق نشان دهد.
- استفاده از کارت های بازی
– استفاده از تابلوهای ارتباطی :
- طراحی تابلوی ساده شامل تصاویری از اشیاء و اعمال روزمره
- نوشتن کلمه زیر تصویر در صورت لزوم
- ابتدا استفاده از یک مورد و سپس افزایش کلمات تا تابلو تمام شود
- استفاده از راهنمایی های مختلف و توضیحات اضافی
- مانند : ” لیوان را نشان بده ” همان که ” توش آب می خوریم ” به تدریج توضیحات کم می شود مثلا ” چیزی که توش آب می خوریم نشان بده ” و نهایتا این که ” لیوان را نشان بده ” یا ” اگر بخواهی آب بخوری ، کدام را نشان می دهی ؟ ”
- برای تعمیم بیشتر تصاویر در ۳ مجموعه تنظیم شوند :
- پاسخ های اجتماعی برقرار کننده ارتباط
- درخواست غذا و دیگر آیتم ها
- اطلاعات شخصی
– استفاده از نقاشی :
- استفاده از ترسیم های ساده زمانی که نمی توانند از کلمات و اشارات برای ارتباط استفاده کنند .
– درمان فعالیت های بینایی(Visual Action Therapy =VAT)
- آموزش بیمار که اشکال و علائم ترسیم شده را به اشیاء و اعمال خاص مرتبط کند
- عدم استفاده از آموزش کلامی
- بیماران در طول دوره آموزش بازبینی کلامی – درونی را به کار می برند .
- به علت ارتباطات بینایی – کلامی با یکدیگر = بازبینی کلامی درونی انجام شده و کانال زبانی بیمار فعال
- مهارت عمومی منجر به افزایش توجه بیمار می شود.
– کنترل ارادی گفته های غیر ارادی ( Voluntary Control of Involuntary Utterances = VCIU)
- در این برنامه : استفاده از گفته های خودبخودی و غیر ارادی برای تولید گفته های ارادی
- کار روی بیان و حرکت
- ابتدا شناسایی کلماتی که به طور غیر ارادی و نامناسب در آزمون گفته شده اند
- سپس آموزش آن ها به این صورت : خواندن شفاهی – نامیدن در مواجهه – به کار بردن کلمات در محاوره
– ایجاد و تثبیت پاسخ های ” بله – خیر“
- مرحله ایجاد و شکل دهی پاسخ :
- توضیح دادن به بیمارکه روی ”بله – خیر“کار می کنیم
- استفاده از اشاره و ایماء برای تفهیم روش
- نوشتن کلمات ”بله و خیر“ روی کارت های مجزا
- با دیدن یک کارت کمک به بیمار برای حرکت دادن سر به سمت پائین ( به معنای بله ) و بالا (به معنای نه) و تقلید از درمانگر
- هر تکلیف ۵ مرتبه اجرا شده و همزمان درمانگر کلمه ”بله“ را همراه اشاره بیان می کند .
- کمک به بیمار تا یکبار سرش را به طرف پائین حرکت دهد پس از ۵ ثانیه توقف یکبار سرش را به بالا ببرد .
- اجرای تکلیف فوق به طور متناوب و بیان درمانگر همزمان با حرکات سر بیمار
- پرسیدن سوال های ساده از بیمار و درخواست از بیمار برای پاسخ دادن به آن ها با اشاره سر
- مرحله تثبیت پاسخ :
- درخواست از بیمار برای تکان سرش به علامت ” بله ” یا ” خیر ” و تکرا آن ۵ بار
- استفاده از راهنمایی های کلامی و غیر کلامی ( مانند اشاره سر ) توسط درمانگر
- انجام پاسخ های ” بله ” و ” خیر ” به طور متناوب و نیزدر فواصل زمانی ۵ ثانیه توسط بیمار
- پرسیدن سوال های ساده از بیمار و درخواست از بیمار برای پاسخ دادن به آن ها با اشاره سر
- سوال ها محیطی و مرتبط با شخص باشد
- استفاده از بازی برای تثبیت پاسخ ها مانند : این خوردنیه ؟
- پس از تثبیت پاسخ ها ، کار کردن روی تاریخچه زندگی بیمار
منبع
Martha Taylor Sarno, Aquired aphasia .third edition
Anna Basso. Aphasia and Its Therapy