ارزیابی کودکان دارای تاخیر زبانی
۱ . فعالیت های حرکتی عمومی ← بررسی رشد سیستم وستیبولار ، عمقی و CNS
الف : حرکات درشت:
مهارت راه رفتن : | مهارت در جا پریدن : |
۲ سال : تنهایی راه می رود . | ۲سال : می تواند در جا بپرد . |
۳ سال : تنهایی به سمت جلو راه می رود . | ۳ سال : روی یک پا می تواند بایستد . |
۴ سال : روی خط راست راه می رود. | ۴ سال : از پله بالا و پایین می رود . |
۵ سال : به سمت عقب می تواند راه برود . | ۵ سال : لی لی می کند . |
ب : حرکات ظریف :
۲ سال : چند حلقه را از میله چوبی عبور می دهد . |
۳ سال : ۴ مهره بزرگ را به نخ می کشد . |
۴ سال : کپی اشکال . |
۵ سال : می تواند حروف را بکشد و کپی کند . |
ج : هماهنگی بینایی – حرکتی :
۲ سال : قرار دادن ۵ میخ چوبی جای خود روی صفحه / ورق زدن ۲ یا ۳ برگ از کتاب باهم در هر بار ورق زدن / کشیدن خط هایی با مداد یا خودکار / استفاده کردن از قاشق با کمی اشکال / درآوردن جوراب ، کفش یا کت خود
۳ سال : پرتاب توپ بدون هدف / راندن توپ با پا به طرف جلو / ورق زدن برگ های کتاب به صورت تک تک / تقلید از حرکات دایره وار ، افقی و عمودی و نگه داشتن قلم یا ماژیک / جور کردن شکل ها با هم / استفاده از قاشق بدون اشکال / لذت بردن از ساختن ساختمان یا خانه با مکعب های چوبی
۴ سال : پرتاب کردن توپ با هدف و جهت معین / ریختن آب از پارچ و مالیدن کره و مربا با کارد روی نان / کشیدن سر و حداقل یک قسمت دیگر از اعضای بدن / ساختن شکلی مانند هرم از۶ مکعب چوبی / ردیف کردن ۵ مکعب از بزرگ به کوچک یا برعکس
۵ سال : گرفتن توپی که از فاصله ی ۱٫۵ متری پرتاب شود / ساختن ساختارهای ۳ بعدی با استفاده از مکعب از روی مدل یا برعکس / رنگ زدن داخل تصویر / بریدن پارچه از روی خط راهنما با قیچی / ساختن پله با مکعب
د : برتری طرفی :
کنترل و هماهنگی فرایند گفتار ← نیمکره ی چپ ۹۵% / مهارت های حرکتی دست به عهده ی نیمکره ی چپ است که سبب برتر شدن دست راست می شود در ۸۵% / برتری طرفی در حدود( ۱ سال تا ۱۸ ماه ) خود را نشان می دهد / تثبیت در ۵- ۴ سالگی
نیمکره ی چپ ← ( صحبت کردن – خواندن – نوشتن – حسابگری – تخمین زدن و تجزیه و تحلیل مسائل )
نیمکره ی راست ← ( بررسی هندسی – بررسی تجسمات فضایی – ادراک هنری ، موسیقی – خلاقیت و نوآوری – تفکر شهودی و عبارت ارزیابی برتری طرفی / ارزیابی حرکات اندام های گفتاری / ارزیابی گفتار / ارزیابی زبان ← درک ( شامل: شنیدن و خواندن ) ، بیان ( شامل : گفتن و نوشتن ) / مهارت های پایه ای خواندن و نوشتن ← هماهنگی چشم و دست ، درک بینایی ، درک شنیداری ، دقت و حافظه ی بینایی و شنوایی / ارزیابی بازی / ارزیابی شناختی
ارزیابی مهارت های بیانی ← بررسی توانایی های کودک برای برقراری ارتباط :
- جنبه ی موقعیتی ← توانایی برقراری ارتباط در موقعیت های مختلف
- جنبه ی شبه زبانی ← استفاده از آهنگ و آواسازی
- استفاده از حرکات چهره و بیان چهره ای
- مهارت های شفاهی : ۱ . درک ۲٫ بیان
۱ . درک :
- خزانه ی واژگانی درکی
- درک جملات امری
- درک نحو
- درک صرف : ۱٫ درک جملات فعلی ۲٫ درک حروف اضافه ۳ . درک صفت ۴ . درک فعل منفی ۵٫ درک جمع و مفرد ۶٫ درک زمان گذشته فعل ۷٫ درک ضمایر ۸ . درک صرف افعال برای اشخاص
۲ . بیان :
تک کلمه / جمله ( داستان – گفتگو ) : |
سطح یک کلمه ای ← اسامی و افعال |
سطح دو کلمه ای ← عبارت های اسمی یا فعلی |
سطح سه کلمه ای ← فعل و فاعل و مفعول ← خبری – پر سشی – منفی |
سطح ۴ کلمه ای ← فعل و فاعل و مفعول و صفت |
سطح ۵ کلمه ای ← عبارت های مرکب |
سطح ۶ کلمه ای ← عبارت های شرطی |
کاربرد زبان :
- برقراری ارتباط
- سازمان دادن و تنظیم مکالمه شامل : الف : آغازگر مکالمه ب : ادامه مکالمه ج : اصلاح کردن
- جملات وابسته به بافت ( درک ضمایر شخصی و ضمایر اشاره )
آزمون های رسمی :
- آزمون رنیل :
- درک کلامی
- بیان شفاهی : ( الف : تست اشیاء ب : تست تصاویر ج : تست کلمات ) ← نام این ها را بگوید د : بررسی محتوا ← توصیف تصاویر
- آزمون ایلینری
ارزیابی شناختی ← هوشبر( روانشناسی ) / نقاشی / مفاهیم / جور کردن / طبقه بندی کردن / اندازه ها و جهات و سایر مفاهیم / ارزیابی زبان که خود شامل : ارزیابی درک قبل و بعد ← اوقات شبانه روز ، روزهای هفته ، فصول و وسایل این ارزیابی شامل : کارت های سریال / تصاویر از فصول و…. / ارزیابی اعداد ریاضی ← ارزیابی بیشتر ، کمتر / یکی بیشتر ، یکی کمتر / نماد ها و سمبل ها ؟؟؟؟
ارزیابی نقاشی :
۱ . تخمین رشد ذهنی ۲ . ارزیابی توجه و تمرکز
سن : | سطح توجه : | مدت توجه : |
تولد تا ۱ سالگی | حواس پرت ( حتی راه رفتن اطرافیان موجب حواس پرتی می شود ) . | ——- |
۲- ۱ سالگی | توجه یک کاناله (یعنی توجه می کند ولی مداخلات کلامی را نمی پذیرد ) | ۷ دقیقه |
۳ – ۲ سالگی | توجه یک کاناله ( زمانی که فعالیت بینایی انجام می دهد ، اگر با او صحبت کنیم به ما جواب نمی دهد) . | ۹ دقیقه |
۴ – ۳ سالگی | هم زمان ، هم گوش می کند و هم نگاه می کند . | ۱۳ دقیقه |
۵ – ۴ سالگی | توجه دو کاناله | ۱۵ دقیقه |
۶ – ۵ سالگی | هماهنگی بین حواس ( خواندن و نوشتن ) | ۶۰ دقیقه |
ویژگی های کودک مبتلا به اختلالات توجه :
- خودداری از تماس چشمی
- برعکس مورد قبل ← خیره به گوینده
- پچ پچ کردن بطور مداوم
- فرار از انجام تمرین
- بی حوصله و سر خورده
- دادن چند شئ به جای یک شئ از میان اشیاء
- تمایل به تغییر فعالیت
- رها کردن فعالیت ها بصورت ناتمام
ارزیابی دقت بینایی :
- با استفاده از مکعب ← به ترتیب با ۳ ، ۴ و ۵ مکعب ← ارائه الگو ← ساختن الگو ← ۳۰ دقیقه ← ۲ طرح ساده و دو طرح پیچیده .
- با استفاده از رنگ آمیزی متفاوت ← ۸ تا دایره ← اول سبز ، دومی آبی ← بقیه را کودک رنگ بزند یا با استفاده از چیدن مهره ها .
- با استفاده از پازل ← تعداد قطعات ← ۷ – ۶ قطعه .
- با استفاده از تطابق تصاویر مشابه غیر یکسان ← ۲ سری ۶ تایی ← ۳ تصویر مختلف روی میز و تصاویر مشابه در دست کودک .
ارزیابی حافظه بینایی :
- با استفاده از مکعب ← ۱۰ مکعب یک رنگ ← طرح ← ۷ ثانیه ← خراب می کنیم ← طرح را بسازد .
- با استفاده از پوشاندن تصویر ← ۲ سری ۱۰ تایی ← در نوبت های جداگانه ی ۲ تایی ، ۳ تایی ، ۴ تایی و ۵ تایی .
- با استفاده از چیدن مهره ها ← ۲ ، ۳ و ۴ تایی ← ۷ ثانیه نگاه کند ← بچیند .
ارزیابی دقت شنیداری :
- با استفاده از تشخیص صدا ← تشخیص صدای مورد نظر ( محیطی ) از بین صدای دیگر / هر وقت صدای فلان شنیدی ( هر صدا ← ۷ – ۵ ثانیه ) دست بالا / اشیاء جلوی کودک / در آوردن صدا در پشت وی ← تشخیص شئ ← محرک صوتی ← ۵ دقیقه .
- با استفاده از تشخیص شنیداری – حرکتی ← مهره داخل شیشه بریزد ، هر وقت صدای فلان را شنیدی کارش را متوقف کند .
ارزیابی حافظه شنیداری :
- با استفاده از تصویر ← تصاویر ۳ تایی ، ۴تایی و ۵ تایی ← نام تصاویر را درمانگر بگوید ← کودک تصاویر را بدهد . ( تعداد تصاویر ═ تعداد نامبرده )