راهکارهایی برای بهبود اختلال توجه و تمرکز کودکان

راهکارهایی برای بهبود اختلال توجه و تمرکز کودکان

 

اولین دستورالعمل اینست که دست از توبیخ و تنبیه فرزندتان بردارید. به هیچ وجه به او لقب های بد مثل حواسپرت و گیج و … ندهید

۱- روش بیان خاطرات شیرین و یا ثبت ۵ اتفاق خوب: از فرزندتان بخواهید هر روز ۵ اتفاق مثبت یا خاطره شیرین را که روز قبل یا همان روز برایش رخ داده است برایتان توضیح دهد. با این روش هم قدرت تمرکز او را افزایش و هم توجه او را به جنبه های مثبت زندگی سوق می دهید که قطعا می تواند در بهداشت روانی و سلامت روحی او تاثیر فوق العاده ای بگذارد. ضمنا می توانید به فرزندتان بگویید این خاطرات را برایتان بنویسد. چون بچه ها نوشتن خاطرات را دوست دارند اما نمی دانند که چه چیزهایی را باید بنویسند.

۲- افزایش تمرکز با روش «تار عنکبوت»: این روش ، یکی از تکنیکهایی است که پایه و اساس تمرکز است و به فرزندتان کمک می‌کند تا تمرکز داشته باشد و از حواس پرتی اش جلوگیری کند. این روش برای کنترل محرک های محیطی بسیار سود مند می باشد به گونه ای که به کمک این روش می توان حتی در یک محیط نسبتا شلوغ هم تمرکز داشت.

حالا ببنید این روش چگونه عمل می کند; اگر تار عنکبوتی را تحریک کنید، تار تکان می‌خورد و عنکبوت نسبت به جنبش تار ، از خود واکنش نشان داده و می‌خواهد علت حرکت را بیابد، ولی وقتی چندین بار این عمل را تکرار کنید، خواهید دید که عنکبوت ، دیگر نسبت به حرکت تار هیچ عکس العملی از خود نشان نمی‌دهد و متوجه می‌شود که حشره‌ای به دام او نیامده است. این روش را یاد گرفته و ذهن خود را پرورش دهید و به فرزندتان هم یاد بدهید تا در برابر حواس پرتی تسلیم نشود. به این ترتیب که به فرزندتان می گویید وقتی کسی داخل اتاق می‌شود یا وقتی در با صدای بلند به هم می‌خورد، نباید به خودت اجازه دهی که حواست پرت شود. تو باید تمرکزت را برای هدفی که در ذهن داری، حفظ کنی. مثلاً هنگامی که درگوشه ای نشسته ای و مشغول مطالعه هستی اجازه بده که دیگران جلوی شما حرکت کنند و سرفه کنند، بدون اینکه به آنها نگاه کنی فقط بین خودت و مطالعه ، تونل ارتباطی ویژه‌ای ایجاد کن و بگذار دیگران از این تونل خارج باشند. با این روش و پس از گذشت مدت زمانی خواهی توانست نسبت به وقایع محیطی بی تفاوت و نسبت به موضوع مورد نظر خود متمرکز باشی و این حالت در مطالعه و کلاس و کارهایی که نیاز به تمرکز داری بسیار مفید و لذتبخش می باشد.

۳- روش غرقه سازی: روش دیگری که روش تار عنکبوت را تکمیل میکند غرقه سازی است. در این روش شما عمدا روزی ۱۵ دقیقه در یک محیط شلوغ می نشینید و مطالعه می کنید. مثلا تلویزیون و کامپیوتر و ضبط و هر وسله صوتی که دارید صدایش را تا حدی بلند می کنید و از فرزندتان می خواهید در این شرایط بخواند و شما از او درس بپرسید ببینید تا چه حد می تواند درس را یاد بگیرد. مثال جالب این روش, بازار مسگرهاست. وقتی کسی وارد بازار مسگرها میشود صدای بسیار زیادی از ضربات چکش و مس در بازار وجود دارد که فرد تازه وارد را کلافه می کند و چشمهایش مرتب پلک میخورد اما بعد از ۱۰ یا ۱۵ دقیقه همه چیز برایش عادی میشود. نمونه عملی آن پروفسور عشایری روانشناس تیمهای بوندس لیگا در آلمان است. برنامه ورزشی آلمان دکتر عشایری را در حالی نشان میدهد که در بین تماشاچیان متعصب آلمانی نشسته و در حالیکه آنها به شدت تیمشان را تشویق می کنند, دکتر عشایری با خونسردی تمام, کتاب می خواند.

۴- تمرکز بر نقطه سیاه: یک نقطه سیاه به قطر ۱ تا ۳ سانتیمتر بر روی یک زمینه سفید قرار دهید. اگر این را با مداد سیاه بر روی کاغذ صاف و بدون خط بکشید، این نقطه را طوری روی دیوار نصب کنید که وقتی فرزنئتان مقابل آن می نشینید، نقطه سیاه مقابل پیشانی اش باشد. بگویید به فاصله دو متری از دیوار در یک وضعیت کاملا راحت بنشیند. چند نفس عمیق بکشد. و پس از ریلکس شدن به نقطه سیاه خیره شود. می تواند به خود تلقین کند که من بلافاصله پس از باز کردن چشمهایم، با اشتیاق و علاقه فراوان به نقطه سیاه خیره خواهم شد و تمام توجه و تمرکز خود را با تمام وجود به نقطه سیاه معطوف می کنم.

سپس پلکها را باید به آرامی باز کند و کاملاً در نقطه سیاه فرو رود. به تدریج تمرکز خود را از وسط نقطه سیاه به حد فاصل نقطه سیاه و سفیدی کاغذ معطوف کنید. بهتر آن است که کم کم چشم خود را در این دایره سیاه حرکت دهید. این چرخش می تواند در جهت حرکت عقربه های ساعت یا بر خلاف جهت آن باشد.

به فرزندتان بگویید: نگذار که فکرت به جاهای دیگر برود و هر وقت احساس کردی فکرت منحرف شده است، مجدداً با تمرکز بیشتری به نقطه سیاه بیندیش

ممکن است در طول تمرین اشکال یا سایه هایی را به صورت تصاویر خطوط یا نقاط مبهم روی دیوار یا اطراف نقطه سیاه ببینی. این مسأله کاملاً طبیعی است و نباید تو را نگران کند یا از ادامه تمرین باز دارد.

خیره شدن به نقطه سیاه و تمرکز بر آن، یکی از اساسی ترین تمرینهای مانیتیست ها و هیپنوتیزورهاست. اشخاصی که تمرینات مختلف تمرکز بر نقطه سیاه را انجام داده اند در برتری و تأثیر گذاری نقطه سیاه توافق کامل دارند.

۵- تمرکز بر دوایر متحد المرکز: برای این تمرین روی یک زمینه سفید، نقطه ای به قطر یک سانتی متر بکشید و سپس با استفاده از یک پرگار به قطر۲ سانتیمتر دایره ای دور آن رسم کنید. بعد با حفظ همان مرکز پرگار، دایره هایی به قطر۳، ۴، ۵، ۶، و ۷ سانتیمتر بکشید. پس شما الان ۶ دایره روی کاغذ دارید که یکی از دیگری بزرگتر است و مرکز همه آنها یکی است. حالا آن را روی دیوار نصب کنید. به فرزندتان بگویید در فاصله ۲ متری آن قرار بگیرد. ارتفاع آن تا حد پیشانی اش باشد. حالا بگویید تمرین را شروع کند. با ۳ نفس عمیق, بدنش را ریلکس نماید. بگویید ابتدا روی بزرگ ترین دایره نگاه کند. برای این منظور نگاهش را طوری در وسط قرار دهد که وسط، مبهم باشد و دایره بزرگتر در حوزه دیدش قرار گیرد. طوری که گویی نقطه تمرکزش همان دایره بزرگتر باشد. پس از حدود ۴۰ ثانیه به دایره دوم برود و همین کار را در همین مدت زمان(۴۰ ثانیه) روی دایره دوم انجام دهد. حالا به دایره سوم، چهارم، پنجم و … برود. روی هر دایره ۴۰ ثانیه تمرکز کند و همین طور به دوایر داخلی تر برود. بهتر آن است که همین طور که به داخل می رود، مدت زمان توقف خود را روی هر دایره چند ثانیه افزایش دهد. این کار را آن قدر ادامه دهد که به نقطه سیاه برسد و سپس روی نقطه سیاه، مانند تمرین قبل تمرکز کند. حدود ۳ الی ۵ دقیقه در نقطه سیاه متمرکز شود. سپس بدون انحراف فکر و بر هم زدن توجه و تمرکز، این بار همین مسیر را برگردد. یعنی: دایره به دایره از داخل به بیرون برود، دایره ها را به ترتیب و با آرامش و تأنی نگاه کند و روی هر دایره ۴۰ ثانیه تمرکز کند.

با توجه به سن فرزندتان می توانید تعداد دایره ها را کمتر کنید تا از تمرین خسته نشود و لذت ببرد.

۶- پاندول شورول: وسایل مورد نیاز: یک برگه کاغذ A4 و یا مقوای, یک نخ بطول ۳۰ الی ۵۰ سانتی متر, یک انگشتر و یا کلید.

یک دایره به قطر ۳۰ سانتی متر روی کاغذ بکشید. ۵ نقطه را مشخص کنید. نقطه مرکز ( نقطه O), نقطه هایA و B در سمت چپ و راست دایره و نقطه های C و D در بالا و پایین دایره. نخ را به حلقه انگشتر یا کلید گره بزنید. کاغذ را روی میز یا صندلی بگذارید و سپس به فرزندتان بگویید از بالا انگشتر را طوری روی کاغذ بگیرد که انگشتر روی نقطه O متمرکز شود و ثابت و بی حرکت بماند. حالا چشمانش را از چپ به راست با دستور شما حرکت دهد: چپ (A), راست (B) – چپ (A), راست (B), چپ (A), راست (B). فرزند شما بزودی می بیند که پاندول بصورت اتوماتیک از چپ (A) به راست (B) حرکت می کند.

حالا به فرزندتان دستور دهید که مسیر چشمانش را تغییر دهد و از راست (B) به چپ (A) چشمانش را حرکت دهد. می بیند که پاندول ابتدا کمی حالت سردرگمی پیدا میکند و دوباره در جهت برعکس یعنی راست (B) به چپ (A) حرکت می کند. سپس دستور خود را عوض کنید و بگویید مسیر چشمانت را از بالا (C) به سمت پایین (D) حرکت بده. وقتی پانول شروع به حرکت در مسیر پایین و بالا کرد. حالا بگویید مسیر چشمانت در مسیر حرکت عقربه های ساعت و حالت دورانی دور دایره بچرخان. جالب اینجاست که پاندول تحت فرمان فرزند شماست و شروع به حرکت در مسیر عقربه های ساعت می کنئ و بعد شروع کنید برعکس یعنی در جهت خلاف حرکت عقربه های ساعت دستور دهید که چشمانش را حرکت دهد. روزی یک بار این تمرین را انجام دهد. طی ۲۱ روز متوجه افزایش فوق العاده تمرکزش خواهد شد.

۷- شمارش معکوس: با توجه به توانیی فرزتدتان انواع مختلفی از روش شمارش معکوس وجود دارد. مثلا از فرزندتان بخواهید از ۱۰۰ سه تا ۳ تا کم کند بیاید پایین. وقتی بعد از یکی دو هفته این تمرین عادی شد حالا از عدد ۱۰۰ هفت تا ۷ تا کم کند بیاید پایین. بعد می تواند از روش جمع و تفریق استفاده کند. مثلا ۲ تا به عدد ۱۰۰ اضافه کند و بعد ۳ تا کم کند.

۸- بازی توپ و نقطه: نقطه ای را روی دیوار مشخص می کنید و به فاصله دو متری می ایستید و بعد توپی را به سمت نقطه پرتاب میکنید. هر توپی که به نقطه بخورد یک امتیاز محسوب میشود. میتوانید ۵۰ امتیازی و یا ۱۰۰ امتیازی بازی کنید. ۱۰ تا توپ شما پرتاب می کنید ۱۰ تا توپ فرزندتان, هر کس زودتر به امتیاز ۱۰۰ رسید برنده است.

۹- بازی ۵-۳-۲ با توپ و حلقه بسکتبال: در این بازی اگر از فاصله ۵ متری توپ را داخل حلقه بیندازید ۵ امتیاز, از فاصله ۳ متری, ۳ امتیاز و از زیر حلقه یا پرتاب سوم ۲ امتیاز دارد. این بازی هم میتواند ۱۰۰ امتیازی باشد

۱۰- سایر بازی ها: بازیهایی مثل شطرنج, دومینو, ۲۰ سئوالی ( یک بازی سنتی که با دور و نزدیک شدن به شی مورد نظر شما صدا کم و زیاد میشود) بازی چشم بندی ( بستن چشمها و پیدا کردن بچه ها با چشمان بسته), راه رفتن روی جدول های کنار خیابان, برش کاغذ, نخ کردن سوزن و تسبیح, روشهای دیگری هستند که می توانند تمرکز فرزندتان را افزایش دهند.

۱۱- تغذیه: تغذیه مناسب می تواند تمرکز فرزندتان را افزایش دهد. مثلا اگر هر روز یک فنجان شیر را با یک قاشق مرباخوری عسل و یک پر کوچک زعفران ترکیب و به فرزندتان بدهید تاثیر بسیار خوبی در تقویت تمرکزش خواهد داشت. خوردن روزانه یک سیب قبل از صبحانه, یک پیاله کوچک کشمش بدون تیزاب یا مویز, خوردن ۳ عد خرما قبل از صبحانه نقش تقویت کننده خواهند داشت.

 

 

 

منبع: وبسایت lifeskillspsychology.com