درباره ی اتیسم (About autism)
– مقدمه
ارتباط ، تعامل اجتماعی و بازی تخیلی بطور مشخص آسیب دیده است . علائق ، فعالیتها و رفتارهای تکراری دیده می شود . اختلال در سه سال اول زندگی شروع می شود. اوتیسم اولین بار توسط دکتر لئوکانر گزارش شد . میل زیاد به جمع کردن و رویهم ریختن و یا به خط کردن قوطی ها و سایر اشیا حتی در سنین پایین ممکن است علایم اولیه مشخص کننده اوتیسم باشد . تئوریهای بسیاری درباره علت بوجود آمدن اوتیسم وجود دارد فاکتورهای پیشنهاد شده شامل :عوامل ژنتیک و تغییرات آناتومیک یعنی عملکردغیر عادی رگهای خونی می با شد. باعث می شود که جها ن بصورت متفاوت با دیگران تجربه شود این مشکل است که فرد دارای اوتیسم با دیگران بنشیند وصحبت کند و یا اظهار نظر کند . کسی که اوتیسم دارد معمولا در خودش است و بسیاری نمی توانند بدون کمکهای ویژه با دیگران ارتباط داشته باشند . آنها همچنان ممکن است واکنش نامعلوم به آنچه که در اطراف آنها رخ می دهد داشته باشند . اصوات عادی ممکن است مخل آسایش او گردد که حتی گوشهایش را نیز بگیرد . لمس شدن حتی بصورت ملایم نیز ممکن است باعث احساس ناخوشایند شود . کسی که اوتیسم دارد در اتصال کلمات یا معنا آنها مشکل دارد. کسی که اوتیسم دارد مغزش با یک کار مهم مشکل دارد : احساس کردن دنیا. هر روز مغز شما با ز خورد عقاید – احساسات – اصوات و لبخندها را که شما تجربه می کنید درگیراست . اگر مغز شما را در فهم اینجا کمک نکند شما ممکن است شکل عملکردی صحبت کردن – رفتن به مدرسه و انجام سایر چیزها را داشته باشید . اوتیسم اکنون از هر ۱۵۰ نفر یک نفر راتحت تاثیر قرار می دهد اما هیچ کس نمی داند که چه باعث این مورد می گردد. چون مغز انسان بسیار درهم پیچیده است . مغز دارای یکصد بیلیون سلول عصبی می باشد.
– علائم اتیسم
باید اعلام نمود که علایم اوتیسم در افراد مختلف دارای شدت و ضعف گوناگو نی است . به این معنی که در برخی از بیماران برخی از علایم بیماری بارزتر از بقیه بیماران است ولی به طور کلی علایم مربوط به اوتیسم را می توان از جنبه های زیر مو رد بر رسی قرار داد . مهارتهای اجتماعی (Social skills) : این بیماران معمولا نسبت به دیگران همانند افراد سالم واکنش نشان نمی دهند .اغلب آنها از تماس های چشمی(eye contact) با دیگران پرهیز می کنند و اغلب مایلند که تنها باشند. آنها در درک احساسات دیگران مشکل دارند .و اغلب نمی توانند در باره احساسات خود صحبت نمایند . زمانی که دیگران با آنها صحبت می کنند توجه ای به آنها نشان نمی دهند .برخی از آنها علا قه ای به مردم نشان نمی دهند ولی برخی دیگر برعکس بسیار علا قه مند به مردم هستند اما نمی دانند چگونه با دیگران صحبت کرده و با آنها بازی نمی کنند وقادر به برقراری ارتباط با آنها نیستند.
-اختلا لات زبان ، تکلم ، و برقراری ارتباط
حدود ۴۰ % کو دکان مبتلا به اوتیسم اصلا حرف نمی زنند .برخی دیگر مبتلا به عارضه اکولیلیا (Echolalia) (تکرار کردن حرفهایی که دیگران به آنها می زنند) می باشند .به طور مثال اگر شما به او بگو یید ” چرا نا هارت را نمی خوری ” او هم به جای آنکه جوابت را بدهد می گوید ” چرا ناهارت را نمی خوری ” یا اینکه مکررا تبلیغات تلویزیون را بدون کم و کاست تکرار می کنند. تن صدای ثابتی دارند و به نظر می رسد که نمی توانند در مواقع شادی یا غمگینی تن صدای خود را بالا و پایین ببرند .این کودکان ممکن است از لحاظ فاصله مکانی به افرادی که با آنها صحبت می کنند خیلی نزدیک شوند و یا ممکن است به یکی از مو ضوعات صحبت خود بچسبند و رهایش نکنند . برخی از آنها می توانند به خوبی صحبت نمایند و لغات بسیار زیادی را می دانند ولی حوصله گوش دادن به حر فهای دیگران را ندارند .هم چنین ممکن است در باره افرادی که بسیار به آنها علا قه مند هستند خیلی زیاد صحبت نمایند . – انجام حرکا ت تکراری، مقاومت در برابر تغییرات محیطی ویا مقاومت در برابر تغییرات روزانه کار ها ی معمولی ، و عدم پاسخ دهی به صورت غیر طبیعی نسبت به تجارب حسی. آنها یک سری از کا رها را بارها و بارها تکرار می کنند . اگر عادات روزانه آنها تغییر نماید به شدت نا راحت می شوند .به عنوان مثال اگر کودک هر روز ابتدا دستش را شسته و سپس لباسش را می پوشد، در صورتی که از او خواسته شود که عکس اعمال فوق ر ا انجام دهد ، به شدت ناراحت خواهد شد . اوتیسم یک ناتوانی رشدی در تمام عمر بوده و به طور معمول در اوایل دوران کو دکی ظاهر می شود ..دانش آموزان مبتلا به اوتیسم در اوایل دو ان کودکی رفتاری را از خود نشان می دهند که به طور مخربی با فرآیندهای یاد گیر ی آنها در مواردزیر تدا خل می نما ید . روند رشد کودکان مبتلا به او تیسم ممکن است درزمینه های حرکتی (motor) شناختی (cognitive)،به تاخیر بیفتد. از طرف دیگر برخی ازآنها ممکن است بتوانند به راحتی مسایل کامپیو تری ویا یک جدول را حل کنند ولی در انجام کارهای بسیار آسان مثل بر قراری دوستی با دیگران و صحبت با دیگران دچار مشکل شوند .
– اختلال در روابط، مهارتها و واکنش های اجنماعی
- عدم درک احساسات و عواطف دیگران قدرت بسیار ضعیف در درک و تعبیرحالات چهره (facial expression) و زبان بدن (body language) دیگران
- فرد بیمار ممکن است به صورت بی ادب (rude)، پر خاشگر ، رک گو (forthright) ، خجالتی ، بی فکر(thoughtless) ، نا بالغ از نسبت به سن تقویمی خود (immature) ، مشاهده شود. این افراد قادربه عملکرد کافی ومناسب برای بر قرار ی ارتباط با اجتماع نبوده و نهایتا قادر به ایجاد روایط دوستانه دیر پا نمی باشند.
- شرکت در فعالیتها و بازی های ساده و تمایل به دوری گزینی از جمع.
– بر قراری ارتباط
کودک در برقراری ارتباط با جنبه های مختالف دچار مشکل می شود . زبان کودک دارای آن قدرت طبیعی برای بر قراری ارتباط نیست و از محتوی و ساختار مناسبی بر خوردار نمی باشد. ضعف کودک هم در زمینه ابراز نظر و هم در زمینه درک نظرات دیگران از طریق کلامی مشهود است . کودک در برخورد با مردم ،اشیا و وقایع زندگی اش دچار مشکل می شود . اغلب کودکان در بر قراری یک ارتباط متناوب با دیگران دچار مشکل هستند . کودک در هنگام مشاهده تغییرات ایجاد شده در اطراف خود ، به استرس شدیدی دچار می شود و اصولا مایل به سکون در محیط اطراف خویش است و از تغییر دادن شرایط و اشیا اطراف خویش نا خرسند می شود . تغییرات ایجاد شده در وقایع معمول زندگی سبب ایجاد وحشت در فرد می شود . این امر می تواند بروز حرکات تکراری در فرد را تو جیه نماید کودک علایق بسیار محدودی را نسبت به اطرافیان یا اشیا ی دور برش ابراز می کند و قادر به شرکت در فعالیت های ذهنی نیست . این کو دکان نمی توانند بپذیرند که حالات رو حی – روانی دیگران با آنها متفاوت است و نمی توانند تصور کنند که افراد دیگر جامعه دارای عقاید ، دید گا ه ها و برنامه های خو دشان در زندگی هستند . اگر به او بگو یید” آن کار را نکن ” یک بیمار اوتیستی نمی تواند درک کند که معنی “آن” چیست ؟ عواطف کو دکان اوتیستی مشابه با سایر افراد جامعه است .ولی این کو دکان نی توانند عوالم و عواطف خود را به آسانی و به صورت قابل فهم باز گو نمایند. علت این امر این است که آنها نمی توانند از ابزار زبان به اندازه کافی استفاده نمایند. آنها ممکن است بدون ایجاد آمادگی در دیگران با آنها شروع به صحبت نمایند.
– حواس در اتیسم
کودک نسبت به محر ک ها ی شنیداری ، دیداری ، بویایی، و محرکهای حسی (tactile)، چشایی (gustatory ) و محرک ها ی حرکتی (kinesthetic)، پاسخ های غیر طبیعی و تکراری و بی معنی را از خود نشان می دهد. و از لحاظ حس تعادل و تنظیم موقعیت بدن (proprioceptive) دچار مشکل می شود. . به عبارت دیگر ، برخی از آنها در برخی از حواس پنج گانه بسیار حساس تر از حالت طبیعی بوده ودر برخی دیگر ازاین حس ها از حساسیت کمتری نسبت به دیگران بر خوردار می باشند.از این رو عکس العمل آنها نسبت به بقیه افراد در یک جمع در قبال یک محرک بویایی ، شنوایی، چشایی و… با دیگران هماهنگ نبوده و عکس العمل آنها سبب ایجاد بی نظمی در جمع می شود. به طور مثال سرو صدای ترافیک ممکن است برای آنها بسیار کر کننده باشد.
– مهارتهای شناختی
از لحاظ شناختی کودک ممکن است نا هنجا ری های مختلفی را در فر آیند تفکر(thinking) از خود نشان داده و در تقکر انتزاعی (abstract thinking) ، هوشیاری (awareness) و قضاوت (judgment) دچار مشکل شده و و دارای توانایی اندکی برای فرآوری اطلاعات نمادین است.
– مسیر یادگیری در اتیسم
محققین دانشگاه جانهاپکینز .به بینشهای جدیدی در مورد پایه نورولوژیک اوتیسم دست یافتهاند. این مطالعه با مقایسه الگوهای رفتاری کودکان سالم ومبتلا به اوتیسم هنگامی که تلاش میکنند تا ابزار جدیدی را استفاده کنند انجام شده است. یافتهها نشان میدهد که کودکان اتیستیک رفتارهای جدید را به نحو متفاوتی نسبت به کودکان سالم میآموزند. کودکان اتیستیک برای یادگیری الگوهای رفتاری بیشتر به ادراک درونی خود از وضعیت بدنشان متکی هستند تا اطلاعات بصری که از دنیای خارجی به دست میآید. هرچقدر میزان اتکا به این حس درونزاد بیشتر باشد اختلال عملکرد اجتماعی، توانایی حرکتی و تقلید کمتر است.
ناتوانی این کودکان در زمینه مهارت حرکتی با نحوی که مغز آنها اعمال حرکتی جدید را میآموزد در ارتباط است. با استفاده از نتایج این تحقیق میتوان مداخلات جدیدی را به وجود آورد که ارتباطات بصری ـ حرکتی در کودکان اتیستیک را ترقی میدهند. چنانچه این امر در مراحل ابتدایی بیماری انجام شود میتواند تکامل مهارتهای ارتباطی، اجتماعی و حرکتی بیماران را بهبود بخشد. همچنین میتواند به آنها در درک نشانههای اجتماعی کمک کند.
نتایج این تحقیق، همچنین از نتایج مطالعات قبلی که اتیسم را نتیجه نابهنجاریهای سیمکشی مغز میدانستند حمایت میکند. دانشمندان مشغول بررسی این موضوع هستند که آیا تحریک کورتیکال، بیوفیدبک و رویکردهای رفتاری میتوانند برای افزایش کارائی درون دادههای بصری در کودکان اتیستیک مؤثر باشند.
– در یک تحقیق انواع اتیسم را یک بیماری مغزی در نتیجه
مصرف تراتوژن ها به خصوص ویتامین ها و آهن دوران بارداری و مسمومیت جنین با این مواد از نمونه های بسیار خفیف غیر قابل تشخیص تا نمونه های بسیار شدید که باعث مرگ جنین می شود را بیان نمود. پس از مصرف تراتوژن ها و با گذشتن از مرز مسمومیت و تجمع در خون جنین موجب عقب افتادن رشد سلولهای عصبی جنین و اختلالات متعدد می شود. همچنین امروزه پژوهشگران دریافته اند ارتباطی بین اتیسم وواکسن MMR(سرخک – سرخجه – اوریون ) وجود ندارد ولی بسیاری معتقدند ارتباطی بین اتیسم و Thimerosal که یک ماده محافظت کننده واکسن ها که حاوی جیوه است وجود دارد .در یک بررسی تمام کودکان که واکسینه می شوند برای حفاظت واکسن ها از تیمروزال یا اتیل مرکوری استفاده میگردد و کودکان تا سن ۱۰ ماهگی با ۲۵۰ میلی گرم تیمروزال و تا ۱۵ ماهگی ۴۵۰ میلی گرم تیمروزال تماس داشتند و میزان شیوع اتیسم در بالا ترین میزان خود بود و از سال ۱۹۹۳ تمام واکسن های مورد استفاده عاری از تیمروزال حاوی جیوه بوده است. امروزه بهتر است اتیسم را سندرمی بدانیم که در اثر یکی از چندین نوع آسیب دیدگی دستگاه مرکزی اعصاب از ابتدای لقاح تا چند سال اول زندگی به وجود می اید. محققان از بررسی های خود چنین نتیجه گرفته اند که اولا”نگرانیها و دغدغه های زود هنگام خانواده ها در مورد رشد و نمو کودکا نشان بسیار مهم است و باید به آنها بها داد خصوصا” پزشکان عمومی و متخصص کودکان باید به این مسئله توجه کنند و خیلی زود این کودکان را به متخصصان ارجاع دهند و از دادن بر چسب هایی مانند اتیسم به صورت زودرس قبل از تشخیص قطعی خود داری کرد. جهت تشخیص اتیسم وجود هر گونه اشکال یا عقب ماندگی تکلم زنگ خطر برای والدین می باشد چرا که اختلال تکامل زبان یکی از علایم مهم اولیه می باشد. تشخیص کودکان مبتلا به اتیسم توسط چک لیست آزمون غربالگری (screening test checklist) در مطب پزشکان متخصص اطفال بسیار مفید خواهد بود.
– علایم کودکان مبتلا به اتیسم از نظر گفتاری و رفتاری
- عدم توانایی در صدا سازی تا سن ۶ ماهگی
- عدم توانایی در صدا سازی چند سیلابی تا سن ۱۲ ماهگی
- عدم توانایی در گفتن کلمات تا سن ۱۸ ماهگی
- عدم توانایی درعبارت سازی تا سن ۲۴ ماهگی
- عدم توانایی در جمله سازی تا سن ۳۶ ماهگی
- هرگونه از دست دادن مهارت صدا سازی و کلمه سازی عبارت سازی
- هرگونه از دست دادن مها رت درکی مانند واکنش به اسم صدا کردن کودک
- نهایت تنهایی
- نا توانی برای انتخاب وضعیت قابل انتظار
- تکرار یکنواخت برخی اصوات و کلمات
- محدودیت در برخی حرکات
- رفتارهای تکراری و قالبی
- میل وسواس گونه اضطراب آمیز برای حفظ یکنواختی
- ترس از تغییر
- روابط غیر عادی با دیگران
- ترجیح دادن تصاویر و اشیا بی جان
- اصرار به یکسانی داشته و در مقابل تغییر مقاوم هستند.
- در بیان نیازها مشکل دارند و بجای استفاده از کلمات از اشارات و حرکات استفاده میکنند.
- کلمات و جملات دیگران را تکرار می کنند.
- خنده و گریه بی دلیل داشته و بدون علت مشخص نگران و مضطرب می شوند.
- قشقرق به پا می کنند و برای دلائلی که برای دیگران آشکار نیست شدیداً پریشان می شوند.
- دوست ندارند در آغوش گرفته شوند و یا دیگران را در بغل گیرند.
- تماس چشمی ندارند یا تماس آنها اندک است.
- به روش آموزش معمول پاسخ نمی دهند.
- با اسباب بازی درست بازی نمی کنند.
- چرخیدن و تاب خوردن را خیلی دوست دارند.
- احساس درد کمتر یا بیشتر از حد دارند.
- از خطرات نمی ترسند.
- پرتحرک یا کم تحرک هستند.
- نسبت به اطرافیان واکنش عاطفی نشان نمی دهند.
- به صحبتها و یا صداها پاسخ نمی دهند بطوریکه بنظر می آید ناشنوا هستند . اگر چه حس شنوایی سالم است.
- در برخی از کودکان اتیستیک توانائیهای خاص وجود دارد.
– باورهای غلط درباره اتیسم
- کودکان مبتلا به اتیسم هرگز ارتباط چشمی برقرار نمی کنند.
- کودکان اتیستیک نبوغ دارند.
- کودکان مبتلا به اتیسم صحبت نمی کنند.
- کودکان اتیستیک قادر به نشان دادن محبت خود نیستند.
- اتیسم یک بیماری روانی است.
- منظور از پیشرفت این کودکان یعنی اینکه کاملاً شفا یابند.
- کودکان مبتلا به اتیسم نمی توانند به دیگران لبخند بزنند.
- کودکان اتیستیک تماس جسمی محبت آمیز برقرار نمی کنند.