ماهیت مشکلات تقلیدی در اتیسم

ماهیت مشکلات تقلیدی در اتیسم (The nature of imitation problems in autism)

این پرسش که چه عاملی باعث می‏ شود کودکان مبتلا به اوتیسم در انجام تکالیف تقلیدی دچار اشکال شوند همواره مورد بحث بوده است. مطالعات، عوامل زیر را به عنوان هسته اصلی پدیدآورنده مشکلات تقلیدی عنوان نموده‏اند:

 

– حافظه

یکی از تبیین ‏ها آن است که ضعف در تقلید، به اشکال در حافظه باز می‏ گردد. اگر الگوی ارائه شده به خوبی در حافظه ثبت نگردد توانایی تقلید آن نیز آسیب می‏ بیند. چندین تحقیق، به طور مستقیم توانایی حافظه در به خاطر سپردن تکالیف را مورد آزمون قرار داده‏ اند. درهیچ تحقیقی، تفاوتی میان متبلایان به اوتیسم و سایر کودکان از این حیث مشاهده نگردید (راجرز، ۱۹۹۶).

– عملکردهای اجرایی

رابطه احتمالی بین عملکردهای اجرایی و تقلید اولین بار توسط راجرز در سال ۱۹۹۱ مطرح گردید(به نقل از راجرز، ۱۹۹۶). این مسأله در کودکان اوتیستیک مورد بررسی قرار گرفت و فقط برخی مطالعات از آن حمایت کردند. ملتزوف، استرلینگ و رینالدی همبستگی معناداری بین تکالیف عملکرد اجرایی و تکالیف تقلید در کودکان اوتیستیک در سنین پیش ‏دبستانی یافتند. حال آن که اخیراً چندین تحقیق نشان داده‏اند که عملکردهای اجرایی در کودکان اوتستیک با گروه کنترل، تفاوتی ندارد (نقل از داوسون، استرلینگ، رینالدی، کارر و مک پارتلند). بنابراین اگرچه عملکردهای اجرایی ممکن است در توانایی تقلیدی نقش داشته باشند ولی شواهد چندانی مبنی بر این که کودکان مبتلا به اوتیسم از این نظر با گروه کنترل متفاوتند و بین توانایی تقلیدی و عملکرد اجرایی مبتلایان به اوتیسم همبستگی وجود دارد در دست نیست (راجرز، ۱۹۹۶).

– پراکسیس

این ایده که مسأله تقلید در اوتیسم ممکن است از دیس پراکسی (کنش پریشی) ناشی شود اولین ‏بار به وسیله دمایر، هینگتگن و جکسون در سال ۱۹۸۱ ارائه گردید. این صاحب نظران ادعا کردند کنش‏ پریشی در اوتیسم، آن قدر شدید است که مانعِ شرکت کودکان مبتلا، در هر گونه ارتباطِ غیر کلامی می‏ شود. به عبارت دیگر، نقص در برنامه ‏ریزی و اجرای حرکات جدید و پیچیده است که باعث می‏ شود مبتلایان به اوتیسم در انجام تکالیف تقلیدی ناموفق باشند. در ادامه، در بحث مشکلات حرکتی کودکان اوتیستیک به این بحث بیشتر خواهیم پرداخت.

•  انواع تکالیف تقلیدی

یکی از مباحث مطرح در مورد تقلید آن است که آیا تقلید یک مهارت یکپارچه و واحد است یا این که مبانی تقلیدی انواع تکالیف مختلف، متفاوت است؟ به عبارت دیگر، اگر می‏ گوییم مبتلایان به اوتیسم در تکالیف تقلیدی مشکل دارند آیا مشکلات ایشان در همه انواع تکالیف تقلیدی به یک اندازه است؟ به عنوان مثال، استون، اوسلی و لیتلپورد (۱۹۹۷)،در تحقیقی دریافتند میزان مشکلات کودکان اوتیستیک در تقلید اعمالی که بر روی اشیاء انجام می ‏پذیرد با تقلید اعمالی که بدون شیء، توسط بدن و یا حرکات چهره صورت می‏ گیرد متفاوت است. به علاوه، هر یک از دو نوع تقلید فوق ‏الذکر، با رشد مهارت‏های متفاوتی ارتباط دارند. توانایی تقلید حرکات بدنی و چهره‏ای با توانایی‏های آتی کودک در گفتار، و تقلید اعمال با اشیاء، با تحول مراحل بازی همبستگی دارد . این یافته از آن جهت مهم است که نشان می ‏دهد نقص تقلید در اوتیسم را نباید یک پدیده یکپارچه و واحد در نظر گرفت. درمطالعه استون و همکاران، کودکان اوتیستیک در تقلید اعمال کاربردی برروی اشیاء بهتر از تقلید حرکات بدن و چهره عمل کردند.

هابسون و لی (۱۹۹۹) گزارش کردند کودکان اوتیستیک در تقلید اعمال کارکردی با اشیاء، آسیب ویژه‏ای ندارند ولی در تقلید اعمال هیجانی آزمونگر به شدت ضعف دارند.

برخلاف تقلید اعمال بر روی اشیاء، گزارش‏های متعددی درباره نقص در تقلید حرکات دهانی- چهره‏ای در مبتلایان به اوتیسم وجود دارد. پاگ و بوچر گروهی از کودکان اوتیستیک با عملکرد پایین را از نظر تکالیف تقلیدی و تکالیف حرکتی غیرتقلیدی آزمودند و گزارش دادند که نقص دهانی- حرکتی در اوتیسم شیوع بیشتری از مشکلات حرکتی دارد. در این تحقیق شیوع نقایص حرکتی- دهانی ۷۹% و مشکلات حرکتی دست ۵۵% و مشکلات حرکتی غیرظریف ۱۸% بود (۱۹۹۸).